Co oznacza "sztywny zapiętek" i czy buty dziecięce muszą go mieć?

Wybór pierwszych i kolejnych butów dla dziecka to dla wielu rodziców niemałe wyzwanie. Jednym z często pojawiających się określeń przy opisie obuwia dziecięcego jest „sztywny zapiętek”. Co właściwie oznacza to pojęcie? Czy sztywny zapiętek jest niezbędny w każdym przypadku? A może są sytuacje, gdy wręcz nie jest wskazany? Sprawdźmy, co warto wiedzieć o tej konstrukcji butów i jak dobrać odpowiednie obuwie do potrzeb dziecka.

Czym jest sztywny zapiętek i jakie pełni funkcje?

Zapiętek to tylna część buta, która obejmuje piętę. W obuwiu z oznaczeniem „sztywny zapiętek” mamy do czynienia ze specjalnym wzmocnieniem, które stabilizuje tylną część stopy i ogranicza jej nadmierne przemieszczanie się na boki. W teorii ma to zapobiegać koślawieniu pięty, poprawiać stabilność oraz wspierać prawidłowe ustawienie stopy w bucie.

Sztywny zapiętek często pojawia się w butach ortopedycznych oraz profilaktycznych. W tradycyjnych modelach dla dzieci jego obecność nie zawsze jest jednak konieczna – a nawet bywa kontrowersyjna, jeśli chodzi o obuwie codziennego użytku dla zdrowych dzieci.

Czy każdy maluch potrzebuje butów ze sztywnym zapiętkiem?

Wbrew powszechnym opiniom, nie wszystkie dzieci muszą nosić buty ze sztywnym zapiętkiem. U zdrowych maluchów, których rozwój stopy przebiega prawidłowo, naturalny ruch pięty w bucie jest potrzebny i korzystny dla prawidłowego kształtowania się mięśni oraz więzadeł. Zbyt sztywne usztywnienie może ograniczać ten ruch i prowadzić do nieprawidłowości rozwojowych, zwłaszcza jeśli dziecko spędza w takim obuwiu wiele godzin dziennie.

Sztywny zapiętek jest natomiast wskazany w butach korekcyjnych lub ortopedycznych, które są stosowane po konsultacji z ortopedą lub fizjoterapeutą – np. przy wadach postawy, płaskostopiu, czy koślawości stóp.

Kiedy sztywny zapiętek może być pomocny?

Sztywny zapiętek może wspierać stabilizację pięty u dzieci, które mają problem z koślawieniem stóp (gdy pięty uciekają do środka). Pomaga on również w utrzymaniu właściwego ustawienia stawu skokowego, co jest istotne np. w przypadku dzieci z osłabionym napięciem mięśniowym.

Warto jednak podkreślić, że takie obuwie powinno być zawsze dobrane na podstawie diagnozy specjalisty. Samodzielne wybieranie butów z twardym zapiętkiem „na wszelki wypadek” może przynieść więcej szkody niż pożytku.

Jakie buty wybrać dla zdrowego dziecka?

Dla zdrowych dzieci – szczególnie tych, które uczą się chodzić – rekomendowane są buty dziecięce, które są lekkie, elastyczne i dopasowane do naturalnego kształtu stopy. Powinny mieć miękką podeszwę, umożliwiającą swobodny ruch palców i stopy. Tylna część buta może być delikatnie usztywniona, ale nie powinna nadmiernie ograniczać ruchomości pięty.

Coraz większą popularnością cieszą się tzw. buty barefoot, które całkowicie rezygnują z klasycznych usztywnień i naśladują chodzenie boso. Tego typu obuwie, jeśli jest dobrze dopasowane, może wspierać rozwój naturalnej biomechaniki stopy i wzmacniać mięśnie.

Sztywny zapiętek to element, który może być pomocny w przypadku stóp wymagających wsparcia ortopedycznego, ale nie jest obowiązkowym standardem w butach dla wszystkich dzieci. Dla zdrowych maluchów lepszym rozwiązaniem są buty lekkie, elastyczne i pozwalające na naturalną pracę stopy. Zawsze warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym lub ortopedą, zanim zdecydujemy się na buty z wyraźnym usztywnieniem pięty. Dobrze dobrane obuwie to podstawa zdrowego rozwoju stopy – nie zawsze musi mieć sztywny zapiętek.