Dlaczego stopy puchną? Przyczyny opuchniętych nóg

Opuchlizna stóp jest dolegliwością, która może dotknąć każdego z nas. Może być ona zarówno wynikiem prowadzonego stylu życia, jak i objawem poważnych schorzeń wymagających szybkiej diagnostyki. Jak najczęściej do niej dochodzi?

Czym jest opuchlizna stóp?

Opuchlizna, określana także jako obrzęki czy puchnięcie nóg, jest efektem gromadzenia się w kończynach dolnych nadmiaru płynów występujących w przestrzeniach międzykomórkowych.

W przebiegu tej dolegliwości dochodzi do powiększenia się kończyny w różnych jej miejscach, na przykład stóp, kostek czy łydek.

Warto wskazać, że opuchlizna może pojawiać się jednocześnie w obu nogach albo też w jednej z nich, zależnie od przyczyny dolegliwości.

Przyczyny spuchniętych stóp

Do opuchlizny nóg może dochodzić na skutek różnych czynników, niekiedy nakładających się na siebie. Jakie są przyczyny opuchniętych stóp?

Nieodpowiednia dieta
Jedną z popularnych przyczyn opuchlizny stóp jest niewłaściwa dieta, która sprzyja pojawianiu się obrzęków.

Do opuchlizny stóp mogą prowadzić:
- Jedzenie produktów zawierających dużą ilość soli,
- Częste i nadmierne spożywanie alkoholu,
- Picie zbyt małej ilości wody.

Źle dobrane obuwie

Źle dobrane buty mogą wpływać na pojawienie się opuchnięć. Niewygodne, zbyt ciasne lub zbyt luźne obuwie może ograniczać prawidłowy przepływ krwi i limfy, prowadząc do retencji płynów w stopach i kostkach, co może powodować opuchliznę. Dlatego ważne jest, aby wybierać buty profilaktyczne dla dorosłych i dzieci, które dobrze pasują i zapewniają odpowiednie wsparcie stopy.

Brak ruchu
Większe ryzyko opuchlizny nóg pojawia się u osób, które rzadko się ruszają, dlatego czynnikiem zmniejszającym ryzyko obrzęków jest systematyczna aktywność fizyczna.

Wysokie temperatury
Wiele osób doświadcza opuchlizny stóp podczas upałów lub w trakcie przebywania w miejscach o wysokiej temperaturze, na przykład w saunie. Także opuchliźnie mogą sprzyjać gorące kąpiele i prysznice.

Cykl miesiączkowy
U niektórych kobiet do pojawienia się opuchlizny stóp dochodzi na skutek zmian hormonalnych w ramach cyklu miesiączkowego. Puchnięcie nóg odczuwane jest wtedy głównie przed wystąpieniem miesiączki.

Długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej
Ta przyczyna dotyka głównie osób pracujących przez długi czas w pozycji stojącej, na przykład sprzedawców czy kelnerów. Dochodzi wówczas do zaburzenia odpływu krwi z kończyn dolnych, co sprzyja obrzękom.

Przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych
Wiele osób, które zadaje sobie pytanie, dlaczego stopy puchną, choruje na przewlekłą niewydolność żylną kończyn dolnych, która w skrócie jest określana jako PNŻ.

W PNŻ dochodzi również do pojawienia się innych objawów, między innymi są to:
- Uczucie ciężkości nóg,
- Bolesność nóg,
- Mrowienie i pieczenie nóg,
- Uczucie ciepła w nogach,
- Żylaki kończyn dolnych.

Zakrzepica żył głębokich
Obrzęki stóp mogą być również rezultatem wystąpienia choroby zakrzepowej – zakrzepicy żył głębokich. Towarzyszą jej często silny ból oraz opuchlizna całej nogi.

Wybrane leki
Puchnięcie nóg może być efektem stosowania wybranych rodzajów leków, między innymi dochodzi do niego w trakcie stosowana steroidów (sterydów), wybranych leków hormonalnych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz leków używanych na nadciśnienie tętnicze.

Okres ciąży
Z problemem opuchniętych nóg i stóp często borykają się kobiety ciężarne, u których dochodzi do takiej dolegliwości na skutek zmian hormonalnych oraz nadmiernego ucisku na żyłę główną dolną przez rozwijający się płód.

Obrzęki limfatyczne
Do obrzęków limfatycznych dochodzi na skutek zatrzymania się limfy – chłonki w układzie limfatycznym. Najczęściej jest to efekt ich ucisku albo uszkodzenia, na przykład w przebiegu nowotworów, po chemioterapii, urazach, niedowładach albo zabiegach chirurgicznych.

Infekcje
Obrzęki stóp są reakcją na infekcje tkanek w tym obszarze, na przykład w przypadku pojawienia się zakażeń bakteryjnych.

Nadciśnienie
Częstym objawem nadciśnienia tętniczego i płucnego jest opuchlizna stóp, w której przebiegu dochodzi do zaburzeń w odpływie płynów z kończyn dolnych, co związane jest z uszkodzeniem ścianek i zastawek żylnych.

Niewydolność serca
Osoby z niewydolnością serca również często mają problemy z obrzękami stóp. Przepływ krwi przez serce jest wtedy utrudniony, co prowadzi do jej zastojów w kończynach dolnych i opuchlizny.

Schorzenia tarczycy
Na puchnięcie nóg i stóp narzekają również osoby z chorobami tarczycy, zarówno z niedoczynnością, jak i nadczynnością tego gruczołu.

Niewydolność nerek
Zaburzenia pracy nerek, na przykład kłębuszkowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, mogą prowadzić do pojawiania się obrzęków całego ciała, w tym nóg, co związane jest z nadmierną retencją sodu oraz wody.

Choroby wątroby
Z problemem opuchniętych stóp spotykają się także osoby, u których występują schorzenia wątroby, na przykład zapalenia wątroby, marskość wątroby, stłuszczenie wątroby.

Przewlekłe choroby układu pokarmowego
Ze względu na prowadzoną dietę o obniżonej zawartości białka oraz zaburzenia wchłaniania do obrzęków stóp może dochodzić również w chorobach układu pokarmowego, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna i inne zapalenia jelit, zapalenie trzustki, zapalenie błony śluzowej żołądka.