- 10932 odsłony
Należy mieć świadomość, że stopy dziecka nigdy nie będą wyglądać tak, jak u osób dorosłych. Mają one zupełnie inną budowę. Ich ostateczna forma kształtuje się przez lata. Warto wiedzieć, że w pełni rozwinięta stopa składa się z 19 mięśni, 26 kości, ponad 100 ścięgien i wiązadeł, a także 33 stawów. Musimy więc uzbroić się w cierpliwość, gdyż każde dziecko rozwija się w indywidualnym tempie.
Proces kształtowania się stopy
W momencie narodzin dzieci nie posiadają w stopach kości, a delikatne chrząstki. Już na pierwszy rzut oka można zaobserwować widoczne sklepienie. Mamy tutaj do czynienia z tzw. supinacją, czyli skierowaniem stóp do siebie. Podczas stawiania kroków wydaje nam się, że stopy skierowane są do zewnątrz. W miejscu wyżej wspomnianego łuku pojawia się tkanka tłuszczowa - zmiana następuje w pierwszych tygodniach życia. Wiadomym jest, że wiązadła i mięśnie świeżo narodzonego malucha są bardzo słabe, a więc chodzenie byłoby niemożliwe.
Niemowlę posiada stopy skierowane do siebie przez kilka pierwszych miesięcy życia. Nierzadko zdarza się tak, że są one w ten sposób ukształtowane podczas stawiania pierwszych kroków. Właśnie dlatego często można zaobserwować niepokojące wykrzywienie nóżek podczas chodzenia. Warto mieć świadomość, że nauka chodzenia jest dla malucha sporym wyzwaniem. Jest to etap, na którym funkcja stóp zmienia się. Początki bywają trudne, jednak z czasem dziecko wypracuje odpowiednią technikę. Chrząstki znajdujące się w stopach zaczynają zmieniać się w kości pomiędzy 2 a 4 rokiem życia. W tym czasie aktywność fizyczna znacząco wzrasta. Na uwagę zasługuje fakt, że kości nie rozwijają się w tym samym tempie. Jedne rosną szybciej, inne wolniej. Wykazano, że najszybszy wzrost wykazują kości znajdujące się na zewnętrznej krawędzi stopy. Przed osiągnięciem pełnego rozwoju pojawiają się dysproporcje, które odpowiadają za krzywienie się nóżek podczas chodzenia, czy też niewłaściwe stawianie stóp.
Zdecydowana większość dzieci wyrasta z fizjologicznych deformacji stóp przed ukończeniem 8 roku życia. Można wyróżnić cztery podstawowe etapy rozwoju:
- Od narodzin do 18 miesiąca - dziecko posiada pałąkowate nóżki i szpotawe kolana. Stopy skierowane do zewnątrz (supinacja stóp).
- Od 18 do 36 miesiąca - nogi ulegają stopniowemu prostowaniu, co widoczne jest w szczególności podczas chodzenia.
- Od 3 do 4 roku życia - nogi są koślawe, a stopy skierowane są do wewnątrz (pronacja stóp).
- Od 8 do 10 roku życia - nogi przyjmują ostateczną formę. Stają się w pełni ukształtowane, a więc najprawdopodobniej już się nie zmienią.
Fizjologiczne deformacje stóp
Fizjologiczne deformacje stóp należy obserwować, jednak w zdecydowanej większości przypadków nie są one powodem do niepokoju. Nogi maluch ukształtują się samoistnie na przestrzeni lat. Należy również wspomnieć o płaskostopiu, które pojawia się między 2 a 4 rokiem życia - jest to etap przejściowy i w pełni naturalny. Po 10 roku życia stopy zmieniają się, jednak nie są to mocno widoczne postępy. Stają się one bardziej wytrzymałe. Kości twardnieją i mineralizują się. Stopy osiągają swoją dojrzałą formę pomiędzy 18 a 21 rokiem życia.
Wpływ obuwia na rozwój stopy
Jak już wspomniano fizjologiczne deformacje stóp nie muszą wzbudzać w nas niepokoju. Trzeba jednak pamiętać, że w pierwszych latach życia występuje największe ryzyko pojawienia się wad rozwojowych stopy. Ogromny wpływ na to ma obuwie. Miękka chrząstka pod wpływem twardych i zbyt ciasnych materiałów może ulec trwałej deformacji. Problemem jest również brak prawidłowego podparcia pięty.
Wielu rodziców zapomina, że stopa może urosnąć nawet trzy rozmiary w ciągu roku. Maluch często nie potrafi zakomunikować, że buciki są za małe. Warto postawić na obuwie profilaktyczne i ortopedyczne, które jest w pełni przystosowane do kształtującej się stopy. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że nasza pociecha będzie rozwijać się prawidłowo.